การแปลผลระดับยา phenytoin

  • ขั้นตอนที่ 1 corrected phenytoin level ตามปัจจัยต่อไปนี้
  • ขั้นตอนที่ 2 ยืนยันว่าผู้ป่วยรับประทานยาต่อเนื่อง 2 – 3 สัปดาห์ (หรือนานกว่า T90%) และเจาะเลือดในเวลาที่เหมาะสม
    • ถ้าผู้ป่วยรับประทานไม่ยาต่อเนื่อง หรือเจาะเลือดในเวลาที่ไม่เหมาะสม ให้ดูที่หัวข้อ การแปลผลระดับยา phenytoin ในกรณีผู้ป่วยรับประทานไม่ยาต่อเนื่อง หรือเจาะเลือดในเวลาที่ไม่เหมาะสม ด้านล่าง
  • ขั้นตอนที่ 3 ตรวจสอบระดับยา และการควบคุมอาการชัก เพื่อประเมินและเสนอแพทย์ปรับเปลี่ยนแผนการรักษา
    • ระดับยา < 10 mg/L
      • ✔️ คุมอาการชักได้ ปรึกษาแพทย์ใช้ยาในขนาดเดิม
      • ⚠️ คุมอาการชักได้ แต่มี อาการแสดงพิษจากยา ให้ตรวจสอบซ้ำ ความเหมาะสมของเวลาเจาะเลือด และการคำนวณระดับยา ถ้าไม่พบความผิดพลาด ปรึกษาแพทย์เจาะเลือดอีกครั้ง
      • ❌ คุมอาการชักไม่ได้ ปรึกษาแพทย์ปรับ maintenance dose หรือ พิจารณาให้ loading dose
    • ระดับยา 10 – 20 mg/L
      • ✔️ คุมอาการชักได้ ปรึกษาแพทย์ใช้ยาในขนาดเดิม
      • ⚠️ คุมอาการชักได้ แต่มี อาการแสดงพิษจากยา
        • ไม่รุนแรง ปรึกษาแพทย์ใช้ยาในขนาดเดิม
        • รุนแรง ปรึกษาแพทย์ปรับ maintenance dose โดยลด Ctrough target ลงแต่ไม่น้อยกว่า 10 mg/L
      • ❌ คุมอาการชักไม่ได้ ทบทวนปัจจัยกระตุ้นชัก ความเหมาะสมของเวลาเจาะเลือด และการคำนวณระดับยา
        • ถ้าพบความผิดพลาดหรือปัจจัยกระตุ้นชัก ให้ดำเนินการแก้ไขให้เรียบร้อยก่อน
        • ถ้าไม่พบความผิดพลาดหรือปัจจัยกระตุ้นชัก ให้ปรึกษาแพทย์เพิ่มยาตัวอื่น (หลีกเลี่ยงการใช้ Na Valproate) หรือปรับ maintenance dose โดยเพิ่ม Ctrough target ขึ้นแต่ไม่ให้เกิน 20 mg/L
    • ระดับยา > 20 mg/L
      • คำนวณ time to decline เพื่อหาเวลาที่ต้อง hold ยา ก่อนจะเริ่มยาใหม่อีกครั้ง
      • ปรึกษาแพทย์ปรับ maintenance dose
  • สิ่งที่ต้องพิจารณาก่อนเสนอแพทย์ปรับขนาดยา

โปรแกรมคำนวณขนาดยา

การแปลผลระดับยา phenytoin ในกรณีผู้ป่วยรับประทานไม่ยาต่อเนื่อง หรือเจาะเลือดในเวลาที่ไม่เหมาะสม

  • ได้รับ maintenance dose 2 ความแรงใน dosage form เดียวกัน (เช่น 100 mg cap + 50 mg tab) แต่มีระดับยาแต่มีระดับยาเพียงค่าเดียว หรือมีระดับยา 2 จุดแต่ เวลาเจาะเลือดจุดใดจุดหนึ่งไม่เหมาะสม
    • ❌ ระดับยาใช้ monitor pt. ได้ แต่ไม่สามารถใช้ปรับ maintenance dose ได้ ปรึกษาแพทย์เจาะเลือดใหม่
  • ได้รับ loading dose และ maintenance dose ใน dosage form เดียวกัน และเจาะระดับยา 1 ค่า ระหว่างได้รับ maintenance dose
    • คำนวณหา C1, C2 (6.1/6.2)
    • กรอกข้อมูลในข้อ 7 เพื่อประเมินว่าสามารถหา Vmax ที่ Cp,non-ss ได้หรือไม่
      • ❌ ไม่สามารถใช้ Vmax ที่ Cp,non-ss ได้ -> แนะนำผู้ป่วยให้กินยาต่อเนื่องและปรึกษาแพทย์เจาะเลือดใหม่เมื่อระดับยาเข้าสู่ steady state
      • ✔️ สามารถใช้ Vmax ที่ Cp,non-ss ได้
        • ถ้าผู้ป่วยขาดยาและได้ loading dose ให้คำนวณข้อ 8.1/8.2 ก่อน
        • นำค่า Vmax ของ Cp, non-ss แทนค่าในข้อ 9 หา new maintenance dose
        • ปรึกษาแพทย์ปรับ maintenance dose
  • ได้รับ maintenance dose 2 ความแรงใน dosage form เดียวกัน และเจาะระดับยา 2 ค่า ระหว่างได้รับ maintenance dose แต่ละความแรง
    • กรอกข้อมูลในข้อ 7 เพื่อประเมินว่าสามารถหา Vmax ที่ Cp,non-ss ได้หรือไม่
      • ❌ ไม่สามารถใช้ Vmax ที่ Cp,non-ss ได้ -> แนะนำผู้ป่วยให้กินยาต่อเนื่องและปรึกษาแพทย์เจาะเลือดใหม่เมื่อระดับยาเข้าสู่ steady state
      • ✔️ สามารถใช้ Vmax ที่ Cp,non-ss ได้
        • ถ้าผู้ป่วยขาดยาและได้ loading dose ให้คำนวณข้อ 8.1/8.2 ก่อน
        • นำค่า Vmax ของ Cp, non-ss แทนค่าในข้อ 9 หา new maintenance dose
        • ปรึกษาแพทย์ปรับ maintenance dose